Thướt tha áo dài trong ca khúc Việt Nam

Những tà áo lụa mong manh ấy

Đã gói hồn tôi suốt trọn đời

(Xuân Diệu)

Thân tặng các bạn gái, các chị dâu, các cháu gái nhà Lam Sơn nhân ngày 8/3

Đã từ lâu, hình ảnh tà áo nhẹ nhàng, thướt tha đã gắn liền với nét duyên của người con gái xứ Việt, và vẻ đẹp ấy cho đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra được nguồn gốc của chiếc áo dài, chỉ biết rằng hình ảnh đôi tà áo thân quen đã xuất hiện trên Trống Đồng Ngọc Lũ từ hàng ngàn năm trước. Cũng theo truyền thuyết kể rằng, khi cưỡi voi đánh giặc, Hai Bà Trưng đã khoác trên mình tấm áo xẻ tà với giáp Vàng uy nghi.

Sau nhiều biến đổi cùng thời gian, chịu ảnh hưởng từ các nền Văn hóa và xu hướng thời trang từng thời kỳ, hình dáng của chiếc Áo dài đã được cách tân thay đổi không ngừng, song nó vẫn giữ nguyên vẻ đẹp tinh túy toát lên từ hai tà áo thướt tha.
Không giống các trang phục truyền thống khác như Kimono (Nhật Bản) hay Hanbook (Hàn Quốc), chiếc Áo dài Việt Nam có tính ứng dụng khá cao, khi người mặc không cần phải sử dụng nhiều phụ kiện rườm rà, nặng nhọc. Chỉ với đôi tà áo, người phụ nữ có thể xuất hiện tại các nghi lễ trang nghiêm, những buổi tiệc sang trọng hay kể cả mặc đến công sở mỗi ngày. Nhưng có lẽ để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong Âm nhạc vẫn là tà áo nữ sinh với sắc trắng tinh khôi, "như trải nắng cả một góc trời"

Nhắc đến những ngày tháng tươi đẹp bên mái trường xưa cùng thầy cô bè bạn, có lẽ nhiều người vẫn chưa quên ca khúc Phượng hồng của nhà thơ Đỗ Trung Quân, với "ngày khai trường áo lụa gió thu bay", tác giả đã mang đến cho người nghe một khung trời đầy ấp kỷ niệm với bao buồn vui tuổi học trò.Vẫn còn đó những chùm phượng vỹ, những "cơn mưa bay bay ngoài cửa lớp", "là áo ai bay trắng cả giấc mơ"

Phượng hồng - Tác giả: Đỗ Trung Quân

" Mối tình đầu của tôi.....

Là cơn mưa giăng giăng ngoài cửa lớp...

Là áo ai bay trắng cả giấc mơ..."

Ngày xưa Hoàng Thị - Phạm Duy - Thơ Phạm Thiên Thư

Trong nhạc phẩm Ngày Xưa Hoàng Thị , hình ảnh chiếc áo dài được khắc họa "với đôi bờ vai nhỏ.... chân đi dịu dàng... tà áo vờn bay". Những hình ảnh đẹp khó phai trong ký ức tuổi học trò với lắm mộng mơ.

"Em tan trường về, Đường mưa nho nhỏ

Em tan trường về,Đường mưa nho nhỏ

Ôm nghiêng tập vở,Tóc dài tà áo vờn bay

Em đi dịu dàng, Bờ vai em nhỏ

Chim non lề đường, Nằm im dấu mỏ

Anh theo Ngọ về,  Gót giầy lặng lẽ đường quê

Em tan trường về, Anh theo Ngọ về

Chân anh nặng nề,  Lòng anh nức nở
Mai vào lớp học, Anh còn ngẩn ngơ, ngẩn ngơ
Em tan trường về, Mưa bay mờ mờ
Anh trao vội vàng, Chùm hoa mới nở
Ép vào cuối vở, Muôn thuở còn thương, còn thương......"

Hạ Trắng - Tác giả: Trịnh Công Sơn

Còn với Hạ Trắng của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn , ông đã khéo léo gom hết mây trời gửi vào vạc áo làm " lối em đi về trời không có mây... cho mùa nắng lên thêm đầy". Và nét đẹp ấy đã mãi nằm lại trong âm nhạc và ký ức của người nhạc sĩ tài hoa, theo trọn cả một đời, dài cho mãi sau....Áo xưa dù nhàu. Cũng xin bạc đầu gọi mãi tên nhau."

Gọi nắng!

Cho cơn mê chiều Nhiều hoa trắng bay,

Cho tay em dài Gầy thêm nắng mai

 Bước chân em về Nào anh có hay
Gọi tên cho nắng Chết trên sông dài

Thôi xin ơn đời Trong cơn mê này
Gọi mùa thu tới
Tôi đưa em về Chân em bước nhẹ
Trời buồn gió cao
Đời xin có nhau Dài cho mãi sau
Nắng không gọi sầu Áo xưa dù nhàu
Cũng xin bạc đầu Gọi mãi tên nhau

(Áo lụa Hà Đông - Tác giả: Ngô Thụy Miên)

Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát

Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông

Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng

Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng

Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn

Mà mùa Thu dài lắm ở chung quanh

Linh hồn anh vội vã vẽ chân dung

Bay vội vã vào trong hồn mở cửa

Em chợt đến, chợt đi, anh vẫn biết

Trời chợt mưa, chợt nắng chẳng gì đâu

Nhưng sao đi mà không bảo gì nhau?

Để anh gọi tiếng thở buồn vọng laị

Em ở đâu, hỡi mùa Thu tóc ngắn?

Giữ hộ anh màu áo lụa Hà Đông

Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng....

Một Thoáng Quê Hương - Tác giả: Từ Huy

Trong tâm trí của nhiều người, tà áo dài Việt Nam còn như một biểu tượng gắn liền với quê hương xứ sở. Dù có ở bất cứ nơi nào trên Thế giới, mỗi khi thấy tà áo dài tung bay, ta lại cảm thấy thật tự hào khi nhớ rằng: "Mình là người Việt Nam

Tà áo em, bay bay bay bay trong gió nhẹ nhàng

Tà áo em, bay bay bay bay trên phố dịu dàng

Áo bay trên đường... như mây xuống phố

Áo tung sân trường tựa... cánh chim câu

Đẹp biết bao quê hương cho ta chiếc áo nhiệm mầu

Dù ở đâu, Pa-ris, Luân Đôn hay những miền xa

Thoáng thấy áo dài bay trên đường phố

Sẽ thấy tâm hồn quê hương ở đó em ơi…!

Em trong mắt tôi - Tác giả: Nguyễn Đức Cường.

"Em đẹp không cần son phấn, duyên thầm  xinh, thật xinh, rất hiền.

Không quần jean,  giầy cao gót em chọn riêng mình em áo dài, duyên dáng...
Giống như hoa kia bên thềm… ngát hương không khoe sắc màu… ngàn đóa hoa đang rực rỡ không sánh bằng...
Nhẹ nhàng tung bay tà áo dài... Em phụ nữ Việt…
Ánh lên bao rạng ngời người Phương Đông…
Người đẹp dáng xinh… hay vì anh đang ngập tràn hạnh phúc bên em bừng lên khúc xuân xanh ngời...
Người con gái Việt… mặc chiếc áo dài…